Pora zacząć nadrabiać zaległości w blogowaniu. Mój spadek aktywności był związany z kilkoma intensywnymi projektami wydawniczymi, które już udało się zamknąć.
Dlaczego słowotwórstwo?
Jakiś czas temu zalęgła się w mojej głowie wizja niewielkich książek, w których mógłbym się skupić na wybranych zagadnieniach maturalnych. Szczególnie brakowało mi podręcznika poświęconego słowotwórstwu (ang. word formation). W tzw. nowej maturze z 2015 roku została znacznie powiększona część egzaminu, która sprawdza znajomość środków językowych. Z danych zawartych w Informatorze o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015 jednoznacznie wynika, że znajomość słowotwórstwa będzie testowana.
Niestety Informator... nie precyzuje, co jest rozumiane pod pojęciem „słowotwórstwo”. Ze skąpych materiałów można wywnioskować, że autorzy egzaminu mają na myśli dwa procesy słowotwórcze, tj. prefiksację i sufiksację. Przykładem pierwszego może być utworzenie na bazie czasownika write kolejnego czasownika – rewrite. Cząstka słowotwórcza re- (prefiks) jest dodawana przed rdzeniem wyrazu. Przez sufiksację rozumiemy tworzenie nowych wyrazów za pomocą cząstek słowotwórczych dodawanych po rdzeniu wyrazu. Przykładem może być para ill – illness, gdzie -ness jest cząstką słowotwórczą, tzw. sufiksem.
Co oprócz prefiksacji i sufiksacji?
Słowotwórstwo jest jednak o wiele obszerniejszym tematem. Uznałem, że oprócz prefiksacji i sufiksacji należy uwzględnić również takie tematy jak tworzenie liczby mnogiej, imiesłowy bierne czy stopniowanie. Jeśli natomiast zajrzymy do podręcznika Mariusza Misztala Tests in English. Word-Formation (1998, WSiP), zauważymy, że słowotwórstwo w języku angielskim obejmuje również takie procesy jak
– compounding, czyli łączenie dwóch wyrazów, np. tea + pot = teapot,
– blending, czyli łączenie dwóch wyrazów przy równoczesnym skróceniu ich formy, np. breakfast + lunch = brunch,
– clipping, czyli ucinanie początku lub końca wyrazu, np. bicycle – bike oraz
– acronimisation, czyli tworzenie wyrazów pochodnych w wyniku skrócenia kilku wyrazów, np. North Atlantic Treaty Organization = NATO.
Co przeczytać?
Lista procesów słowotwórczych jednak nadal nie jest wyczerpana. Osobom szczególnie zainteresowanym angielskim albo pragnącym studiować filologię angielską mogę polecić lekturę kanonicznej monografii Laurie Bauera poświęconej słowotwórstwu w języku angielskim, czyli książkę English Word-formation (1983, Cambridge University Press) z serii Cambridge Textbooks in Linguistics.
Co znajdziecie w podręczniku?
Autorzy egzaminu maturalnego z języka angielskiego zdają się jednak ignorować większość procesów słowotwórczych poza prefiksacją i sufiksacją. Z tej przyczyny w moim podręczniku skupiam się głównie na tych dwóch zagadnieniach.
Książka Word Formation B2. Słowotwórstwo B2 jest pierwszym tytułem z serii Active Matura. Składa się z 50 ćwiczeń, w których znajdziemy 900 przykładów do rozwiązania oraz 20 zadań egzaminacyjnych zgodnych ze standardem maturalnym. Na końcu książki znajduje się klucz odpowiedzi do wszystkich ćwiczeń i zadań oraz tabelki, w których zebrałem informacje na temat zaimków osobowych, liczby mnogiej, imiesłowów, przysłówków oraz stopniowania. Książka ma poręczny format A5, a jej objętość wynosi 128 stron.
Gdzie obejrzeć zawartość?
Przykładową zawartość książki można obejrzeć i pobrać (po zalogowaniu) na stronie Issuu: https://issuu.com/polonsky/docs/am_wordformation_b2_sample_v2.
Gdzie kupić?
Książkę można kupić bezpośrednio w wydawnictwie Polonsky: https://polonsky.pl/produkt/word-formation-b2-slowotworstwo-b2
Co dalej z serią Active Matura?
Seria to seria, czyli nie poprzestaję na jednej książce. Obecnie wraz z Olą Procek pracujemy nad kolejną książką z serii. Będzie to Prepositions B2. Przyimki B2 – książka w całości poświęcona przyimkom na egzaminie maturalnym. Fun fact! Czy wiecie, że 25% parafraz na poziomie rozszerzonym to parafrazy wymagające użycia przyimka? No to już wiecie, dlaczego piszemy tę książkę. Na rynku w połowie września.
